olmayabilirsiniz.. Ama ben bir öğretmenim.. Ve ben, beni rahatsız eden hataları düzeltmek gibi karşı konulmaz bir dürtü içindeyim.. :)
İçinizden bazılarının aklından geçeni okur gibiyim.. Hatta adını yazmadan (nedense?) "de- da 'lara takmışsın hocam ama sende çünküyü çünki diye yalnış yazıyosun" diyerek, bir cümlede üç yanlışla beni tenkit edene de bir cevap olsun diye yazmak istedim bu pazar.. !!! Yazılarımda "çünki" diye yazarım "çünkü" yü.. Bu, yanlış değildir.. çün ki, bunçün (bunun için) sonuna "ki" getirilerek, "bunun içindir ki", "bundan dolayı" "bu sebeple" anlamına gelmekte olan farsçadan gelen bir kelimedir.. "çünkü" dile yerleşen ve kabul edilen şeklidir. Ancak, gerek TDK nın lügatlerinde, gerekse farsça ve osmanlıca lügatlerde "çünki" kelimesini bulmanız ve kökünün nereden nasıl geldiğini görmeniz mümkündür..
Bana göre, züppelik bile olmayan (ki züppeliğin bile hoş bir yanını bulabilir insan); güzel'e güsel.. sağol'a saol.. iyi yerine ii yazanlardan bahsetmiyorum. Onları okumam zaten.. Yanlışlıkla bir kere okuduğumu saymazsam! Ne yazık ki, bazı kelimeler muhteşem bir anlatım içinde yanlış yazıldığında, beni daha çok rahatsız ediyor.. de' lerden ki' lerden de bahsetmiyorum.. Onlar maalesef çok güzel yazanların bile satırlarındaki güzelliği gölgeleyen imlâ hataları..
Halbuki, olumsuz olmayan bir cümle kuruluşuna "ki" eki gelmez."ben yazdım ki " denmez... ben yazmadım ki" dir doğru kullanımı.. bunun gibi.. "Ben dahi".. "ben bile".. anlamını taşıyorsa cümle, o zaman da "... de/da " ayrı yazılır..
"Ben de hata yapabilirim" gibi.. Çünki ben edebiyat öğretmeni değilim..
Ukalâ da değilim!! :)
Ancak, öyle masumane yapılan hatalar var ki, anlamı farklılaştırıyor.. Kırılacak kadar ince zarif anlamındaki "Nahif" ile, doğal sanat yeteneğine sahip sanatçıların yaptığı resim sanatına verilen ad olan "naif" in aynı anlamı taşıyan kelime zannedilerek kullanılması gibi.. O zaman o muhteşem anlatım buharlaşıp gidiyor.. Üzülüyorum.
Düşündüm... ve burada aklımda kalan bazılarını yayınlamaya karar verdim.. Hoş görüleceğini umuyorum.. Hoş görmeseniz de olur ayrıca!
Meselâ :
"Birmukabele" değil..
Bilmukabele.
"Bir karar" değil..
Bîkarar.
"Birtaraf" değil..
Bîtaraf.
"Herkez" değil..
Herkes.
"Şarz" değil..
Şarj.
"Şok olmak" değil..
Şoke olmak.
"Yalnış" değil..
Yanlış.
Bunlara ve bunun gibi bir çok yanlışlara dikkat etmezseniz, "Trajedi" ye "tracedi" diyen bademi(!) tenkit etmeye ne hakkınız var?.
34 yorum:
öğretmeniiimmmmm....
İşte bu benim hatam. Bunu bağıra bağıra itiraf edebilirim.:))
Ve beni naif ile nahif arasında gidip gelmekten kurtaran, bir kulağıma naifi diğer kulağıma nahifi küpe yapan siz.
Teşekkür ederim küpelerim için.
Yazınızı okurken nasıl mutlu olduğumu anlatamam. Sanırım bu mutluluğumun nedeni sizin yazıyı yazma nedeninizle aynı. Bu tür uyarı içeren yazılarınızı tekrarlayacağınızı umut ediyorum hocam. Bu konuda oldukça duyarlıyım. Özellikle yazarken kelimelerin hakkını vererek kullanmayı seviyorum. Dilimizi seviyorum çünki:) ve özen göstermeyi seviyorum ona..Kimse bilmez ama, bir kelimeyi yanlış yazdığımı ya da söylediğimi öğrendiğimde çok öfkelendiğim bile olmuştur kendime..Ama yok..aslında kendimden çok yanlışlarını fark etmeye niyeti olmayan dostlarıma öfkeleniyorum ben. Kendini ifade ettiği dile özen göstermeyen, konunun önemini küçümseyen arkadaşlarıma..Bir de takıntılı kelimelerim vardır, deli gibi koşturur düzeltirim bazılarını. ŞARZ gibi mesela! Bakın buraya yazarken bile dişlerim kamaştı:)
Uzattım sanırım ama, son bir cümle daha yazmadan bitiremem bu yorumu: Nahif kelimesini yanlış kullandığımı yazılarınızı ilk okumaya başladığım zamanlarda fark etmiştim:)
Hata, kabullenildiğinde, tecrübe olur adı.. Yanlış düzeltildiğinde ise adı öğrenmek olur benim zarif Gül-izim.. Senin bu konularda hemen hemen hiç küpeye ihtiyacın olmadığını biliyorum.
O taktığını söylediklerin de nazar boncuğu olsun. :)
Sevgili Lodoscum, bazı spikerlerin hatta derin tarih konularında bilgi sunan bazı kafaların(!) bile dilimizi yanlış kullandığını bilirim. "İnkilap" der pek çoğu tarihi öğretmeye yönelik anlatımlarında.. İNKİLAP kelimesinin KÖPEKLEŞMEK olduğunu bilmeden!(kökü kelp'tir)
Doğrusu İNKILAP tır oysa..
Bana devam et yazmaya demişsin.. güldüm içimden.. Fazla sevilmeyişimin başında gelir bu anında düzeltmelerim. Herkes sizler gibi kendini bilmenin "irfan" sahibi olmak olduğunu ispatlayamaz..
Yakın bir geçmişte ciddi bir yazılım hatamı düzelten bir dostumu da şükranla yâdediyorum.
Yine düşündüren bir paylaşım.Teşekkürler.
ÖĞRENMENİN YAŞI OLMADIĞINI KABUL EDENLERDENİZ SEVGİLİ ALİZAFER..
Öğretmenim canım benim, canım benim, seni ben ne çok severim,
sen bir öğretmen,sen bir doktor:))
ay pardon yanlış oldu,vizite ücretini öğrenecektim de:)))
Ayrıca bu yazı tam bir pazar limonu olmuş, bazı hatalarımız için de afola...
Gülsen öğretmenim, ne kadar mutlu oldum bu yazınıza anlatamam. Beni çok ama çok rahatsız eden konudur Türkçe'nin yanlış yazılması. Üstelik bu yanlışları edebiyat, dil anlatım öğretmenleri bile yapıyorsa, konuyla eğitim açısından hiç ilgisi olmayanların hatalarına diyecek söz kalıyor mu?
Belirttiğiniz yanlış kullanımlar beni de deli ediyor. Şarj yerine şarz, yanlış yerine yalnış, yalnız yerine yanlız denmesi, dahi anlamına gelen de/da'nın ayrı yazılmaması en çok rastladığım, bu yüzden de en çok sinir olduğum hatalar. Üstelik kelimenin de, cümlenin de anlamını değiştiriyor bu yazım hataları.
Acı olan, edebiyat'ın bir koluyla uğraştığı halde, bu yazım yanlışlarını halâ düzeltmeyenlerin umursamazlığı. Bu umursamazlık, Türkçe'ye yapılan bu saygısızlık, özensizlik içimi acıtıyor. Özellikle genç neslin, internet ve sms yazarken kullandıkları o acayip, yozlaşmış, ne olduğu belirsiz dile hiç katlanamıyorum.
Güzelim Türkçe'miz işte böyle, yıpratılıp, topraklarımız gibi erozyona uğratılıyor. Yazık değil mi? Dilimiz bizim ses bayrağımızdır. Onu korumak, özen göstermek en önemli görevlerimizden biri değil mi?
Size boşuna hocam demiyorum...Siz her
konuda hocamızsınız sevgili hocam.
...Ve iyi ki varsınız!
Sevgi ve saygılarımla iyi bir hafta..
Limon ekşi idi galiba... sevgili Nur'um.. Neyse ki affolunmayacak bir hata yok !! :)))
Senin, Türkçeyi imlâ kurallarının tamamının hakkını vererek kullanışını hep hayranlıkla izledim sevgili Anjelika.
Bu vesile ile, benim de yanlış kullandığım "küvez"in, doğrusunun KÜVÖZ olduğunu yazayım..
Sevindiriyor beni sevdiklerimin
"hocası" olmak, sevgili Jivago.. Teşekkür ederim..
Gülsen hocam,
bu yazınızdan sonra hemen kendi sayfama gidip yazılarımdaki 'ki' leri ve 'de - da' larımı düzeltme çabasına girdim:)
Ben de bu konu üzerinde özellikle duranlardanım. Yanlış söylenmiş bir kelime daima kulağmızı tırmalar. Bazen yazı yazarken takıldığımda hemen google yazıp doğrusunu öğreniyorum.
Aynı özeni çocuklarımada aşılamaya çalıştım ama bu internet dili yok mu? beni çileden çıkarıyor.
Lütfen bu konuyu ele alın ve bizlere o engin bilginiz yararlanma fırsatını verin.
Sevgi ve hürmetlerimle
Bilgiye ve öğrenmeye hiç doymayan aç bir beynim var sevgili Nazlım.. Her zaman suyu içine çeken bir sünger gibi..
Ancak söylediğin o gençliğin zavallı bulduğum ve tahammül etmeye bile niyetlenmediğim için okumamayı görmemeyi tercih ettiğim o sakil lisanlarını değiştirmeye düzeltmeye çalışmam söz konusu bile olamaz..
Senin kendinle ilgili anlatımlarını da, asil bir hanımefendinin itirafları olarak yorumladım...:))
ne kadar dikkat edersem edeyim elbette zaman zaman hatalarım oluyor benim de. böyle durumlarda zaman zaman okuyan arkadaşlarım uyarıyorlar beni ve bu kadar dikkatli ve özenli oldukları için çok da hoşuma gidiyor bu uyarılar...
Benim hislerime de tercüman olmuşsun sevgili beenmaya.. Daha iki gün önce yanlış olarak küvöz yerine küvez yazdığım ikaz edildi.. Çok .. anlatamayacağım kadar seviniyorum bilmeden ya da sehven yapılan hatalarım hatırlatıldığında..
Ayrıca senin muhteşem bir yazım dilin olduğunu biliyorum ben..
sizden bu sözleri duymak çok ama çok önemli ve değerli benim için. çok ama çok teşekkür ederim.
dilimizi ne kadar doğru kullandığım konusunda ben bir şey söyleyemem elbette ama elimden geldiğince gerekli dikkati ve özeni göstermeye ve kendimi daha da geliştirmeye çabalıyorum. en azından bunu yapmaya gayret ediyorum işte...
tekrar çok teşekkürler. selamlar ve sevgiler :)))
sayfanı ziyaret edenlerin devamlı okurun olduklarından hiç şüphem yok..
Beni kırmadan doğruyu gösteren sevgili hocam,dört yıla yakın bir zamandır blog yazıyorum,"eğer ve eyer" hakında çok acımasız eleştiriler aldım,hep şunu sordum onlara, kişiye bir şey öğretmenin verdiği haz alay etmenin keyfinden daha mı az..Çok şükür,her gün bir şey öğrenmenin mutluluğunu yaşıyorum,bunda katkısı olan herkese saygılarımla.
Saygılar sevgiler.
Bu konudaki eleştirinin acımasız olması, o eleştiriyi yapanın kendi kompleksinden kaynaklanır sevgili Tufan.. Sen "eğer" yaz, eyer onun olsun!!! :)))
Yazılarını bütük bir keyifle okuduğumu bilirsin..
Ve beni en çok üzen hatalara, zaman zaman senin yazılarında rastladığımı da bilirsin!!
Beyefendi halini ne çok severim senin bunu da bilir misin?
Teşekkür ederim sevgili hocam..
Çok teşekkür ederim...
Benim de oldukça hassas olduğum ve özen gösterdiğim bir konu bu. Doğru bildiğim pek çok yanlışımı siz düzelttiniz, bu anlamda öğrettikleriniz için binlerce teşekkürler...
Değerli hocam,
Siz hani hep dersiniz ya!"burası bir okul" ne kadar haklısınız!.
Üstelik son derece demokratik bir ortam ve düşüncelerin özgürce paylaşıldığı bir platform burası!.Ne çok şey öğreniyoruz sizden...
Güzelim dilimizi, Türkçeyi imlâ kurallarının tamamının hakkını vererek kullanmak, mesajın doğru verilmesi açısından da son derece önemli! Zaman zaman benim de yazılarımda, özellikle imla konusunda son derece tereddütte olduğum bazı kelimeler oluyor! Öyle anlarda mutlaka 'imla kılavuzuna' bakıyorum.. Bir de sizin yazılarınızı okurken öğrendiklerimi hiç unutmuyorum!.
'Naif' ve 'nahif' benim için altı çizilecek kelimelerden.
Bizleri aydınlattığınız pek çok konu için teşekkür ederim Gülsen hocam...
İyi ki varsınız!
Sevgi ve saygılarımla...
Ben sadece bir tanesini hatırlıyorum sevgili Nihan :))) çok aradım ikincisini bulmak için!!!
Olur mu öyle şey sevgili Esin'im.. Benden ne çok şey öğrendiğinizi söylemen gururumu okşar şüphesiz ama tam olarak bir gerçeği de yansıtmaz.. Bana göre, ve yerine göre burada herkes öğrenci ve herkes öğretmen olmalı ve birbirinden bilgi alışverişi yapıp sevgi paylaşmalı..
Beni doyuran bilgileri sunmana da ayrıca ben hayranım..
ben okuyamam bile eğer yazım hatası varsa.. okusam da anlayamam.. aklım "de ayrıda ".. "misin ayrı" diye bir şarkı tutturur..
çocuklarımın yazdığı öyküleri önce yazım açısından düzeltir sonra okurdum..
bu arada.. yorumlar da ilgimi çektiği için okurken rastladığım bir hatayı da ben düzelteyim..
"küvöz" de değil aslı onun.. "kuvöz".. yabancı sözcük.. o yüzden büyük ünlü uyumuna uymuyor.. fransızcadan alınmış..
sevgilerimle
atalet..
unutmadan .. emin olmadığım her şeyi.. http://www.tdk.gov.tr adresinde buluyorum ..
hatta şimdi parmak alfabesini bile eklemişler..
yeniden sevgiyle..
atalet
Sevgili doktorum Ataletim... sen bu kelimeyi düzelten ikinci doktorumsun..:)))
Artık zinhar yanlış yazmam ve söylemem..
Bu arada o adresin bilindiğini düşünmeme rağmen teşekkürlerimle burada da yayınlıyorum..
sevgili arkadaşlarım!!!!DOSTLARIM,
"Yazım hatası" yerine, yanlışlıkla "YAZILIM hatası" yazarak, sehven bir hata yaptığımı fark ettim.. ÖZÜR DİLERİM..
Fark edip de söylemeyenlere kızdım!!!
On küsur yıl önce böyle bir konuyu tartışırken sevgili Atilla Önengüt Ağabeyim ''demeyesin kalbura gâllâbur,lugat-ı fasihden evladır galatı meşhur''demişti.
Yanlış yazmayayım diye Google'a sordum ama bilmiyormuş.
Ne yazık,artık doğru bildiklerimizden kuşku duyar olduk.
Naif ve nahifin farkını özetlemenizin bana da yararı oldu.Böyle olduğunu bilmekle beraber, açıklayamazdım herhalde.
Çünki yerine ben de galat-ı meşhura uyarak çünkü yazmaya başladım.
Dikkat etmeye çalıştığım halde ekrana değil klavyeye bakarak, yazabildiğimden farketmeden harfleri yanlış yazıp yolladığım ve utandığım oluyor zaman zaman.
Her zaman tatlı bir limon sıkmaya devam et lütfen. Öğreniyoruz,hatırlıyoruz.
nalânım sana her gece odama girerken duvarımda asılı kaatı sanatı o değerli hediyene bakıp sevgi dolu enerjilerimi yolluyorum.
Öğrenmene değil ama hatırlamana vesile oluşuma sevindim..
Ne mutlu bana:)
Hissediyorum zaten.
Gülsen öğretmenim, sizden övgü alabilmek, tahmin edemiyeceğiniz kadar büyük bir ödül benim için. Yazılarınız ise çok önemli birer ders niteliği taşıyor. Çok, çok teşekkür ediyorum.
Saygı ve sevgilerimle.
Yorum Gönder